
انقلاب مشروطه ایران، دورهای بود که پیوند بین سیاست و ادبیات رو پررنگ کرد و نویسندگان، شاعران و مترجمان این دوره هم با آثارشون به روند انقلابی اون دوره کمک زیادی کردند.
مشروطه دورهای بود که باعث تحولات عمیقی در ادبیات ایران شد و ادبیات کلاسیک ایرانی رو به ادبیات مدرن غرب نزدیکتر کرد. این نزدیکی و تاثیر، حتی بعد از انقلاب مشروطه هم توی آثار نویسندگان از دهخدا گرفته تا هدایت و ابتهاج دیده میشه.
خیلیها مشروطه رو بعد از حمله مغولها به ایران، بزرگترین حادثه سیاسی و اجتماعی میدونند که روی خیلی از ابعاد جامعه تاثیر گذاشت و نویسندگانی که در ادامه بهشون اشاره میکنیم، این تاثیر رو بیشتر هم کردند.
ایرج میرزا که قبل از مشروطه، در اکثر آثارش به ستایش شاهان قاجاری میپرداخته، بعد از این دوره مسیرش عوض شد. به همین دلیل هم نامش در بین منتقدان اجتماعی ادبیات ایران شناخته شده. زبان ساده و طنزآلود این نویسنده، انتقاد اجتماعی رو سادهتر کرد.
ملکالشعرای بهار هم یکی دیگه از نویسندگان مهم مشروطه بود که از کودکی و در خانه پدریش، در فضای سیاسی بزرگ شده بود. پدر بهار شاعر دربار بود، اما فرزندش مسیر پدر رو ادامه نداد و یکی از برجستهترین نویسندگان و روزنامهنگاران مشروطه بود که روند انقلاب رو سریع کرد.
اشرف گیلانی، سردبیر روزنامه سیاسی «نسیم شمال»، از پررنگترین نویسندههای دوره مشروطه بود که با فکاهی و زبان ساده، آرمانهای انقلاب مشروطه رو به مردم منتقل میکرد و از شاعران مبارز اون دوره بود.
عارف قزوینی، نویسنده معروفیه که اسمش پیوند عمیقی با انقلاب مشروطه داره. عارف غزلها و ترانههای سیاسی و در وصف وطنپرستی رو میسرود. دهخدا هم یکی دیگه از نویسندگان مهم این دوره است که علاوه بر ادبیات، به عنوان یک فرد سیاسی شناخته میشه. روزنامه «صور اسرافیل» تندترین ادبیات مشروطه رو داشت که باعث تبعید دهخدا و در نهایت به دار آویخته شدن میرزا جهانگیرخان شیرازی شد.
فرخی یزدی یکی از شاعران طبقه محروم جامعه و مدتی هم نماینده مردم شهرش در مجلش شورای ملی بود. یزدی به خاطر انتقادهای تندش با آمپول هوا کشته شد. ابوالقاسم لاهوتی هم که شاعر سیاسی بود و قرار بود به سرنوشت یزدی دچار بشه، تونست به شوروی فرار کنه. جالبه بدونید که لاهوتی بعدها پایهگذار اپرا و تئاتر تاجیکستان شد.

میرزاده عشقی، طالبوف تبریزی، ادیبالممالک و زینالعابدین مراغهای هم نامهای دیگری هستند که هر کدوم در دوره مشروطه فعالیت ادبی پررنگ و تاثیرگذاری داشتند. در نهایت پروین اعتصامی هم با انقلاب مشروطه ایران گره خورد و اشعارش رنگ و بوی سیاسی میداد. با این حال پروین رو باید از شاعران روزهای پایانی انقلاب دونست.
انقلاب مشروطه یکی از بزرگترین اتفاقات سیاسی و اجتماعی کشور بود که در سال 1283 اتفاق افتاد. در این دوره علما و روشنفکران تلاشهای زیادی کردند تا اختیارات مطلق پادشاهی در ایران رو محدود کنند تا حقوق اساسی مثل آزادی فردی و حاکمیتهای قانونی نهادینه بشه.
انقلاب مشروطه در مرداد 1288 به پایان رسید و فقط جنبه سیاسی نداشت، بلکه روی خیلی از جوانب، به خصوص ادبیات ایران تاثیر گذاشت. توی این دوره بود که پای طنز، ادبیات سیاسی و سرودهای عامیانه به کشور باز شد و ادبیات از این که صرفا راهی برای مدح پادشاهان باشه، بیرون اومد. تاثیرات این دوره روی نویسندگان بعد از مشروطه به خصوص آثار جمالزاده، یوشیج، بزرگ علوی، هدایت و ابتهاج کاملا مشخصه.
شما کدوم یکی از نویسندگان و شاعران دوره مشروطه دوست دارید و آثارش رو میپسندید؟!
منبع iusnews.ir